Ik krijg vanmorgen een flyer in de brievenbus met in het groot “Openbare verkoping” erop. Het verbaast me dat de maker van de flyer zich genoodzaakt voelde om een alternatief te vinden voor het toch wel gangbare “openbare verkoop”. Het blijkt uit Google, dat nog meer mensen “openbare verkoping” in de mond nemen. Ik vraag me af of het geen vergezochte vorm van “hypercorrectie” kan zijn: de schrijver zegt zelf wel “openbare verkoop”, maar denkt “dat kan geen ‘schoon nederlands’ zijn” en gaat productief op zoek naar het substantief dat van “verkopen” kan afgeleid zijn. En dan kwam ie op zo’n taalkoe als “verkoping” uit.
Productieve affixen zijn behoorlijk interessant. Zo las ik laatst ergens (vergeten waar, sorry) het woord “lompiteit”. Kijk, da’s mooi, da’s taal, da’s genieten.
(oh en nog op die flyer: “Prachtige Kunstveiling”, met twee hoofdletters, in een cursief lettertype en op glanzend papier. Ik kan me voorstellen dat de kunst nog wel prachtig is, maar of die veiling nu zo mooi is, dat weet ik niet…)
Taalkoeien: over eigenaardigheden in de taal 
Of van werkwoorden afgeleide zelfstandige naamwoorden in het Nederlands gevormd worden op ‘-ing’ of door de stam – min of meer – van het werkwoord te nemen, is rather erratic.
De schrijver van de flyer zal wel net iets te vaak naar zijn oren gekregen hebben dat hij in geen geval ‘de verhuis’ mocht gebruiken. Dat mag dan het gewone woord zijn in België, in het Standaardnederlands moet dat ab-so-luut ‘de verhuizing’ zijn. Als je dat er maar hard genoeg in stampt, volgt zo’n arme man of vrouw al snel die regel ook voor ‘verkopen –> de verkoping’ i.p.v. ‘de verkoop’. Hij of zij zal wel hetzelfde doen voor ‘verhuren –> de verhuring’. Dat zou naadloos de regel van ‘verhuizen –> de verhuizing’ volgen, maar het Standaardnederlandse woord is nu eenmaal ‘de verhuur’. Pech gehad.
En het moet echt waar helemaal zeker onvoorwaardelijk ‘de verhuizing’, ‘de verkoop’ en ‘de verhuur’ zijn, hoor. Want ‘de verhuis’, ‘de verkoping’ en ‘de verhuring’ zijn echt waar helemaal zeker onvoorwaardelijk onbegrijpelijk, toch? 😉
voorwaar ik zeg u, u heeft gelijk!
De lompiteit kwam van Pietel 🙂
Oh, enne… nog een schoontjen: een slaapwinkel die beweert dat zijn kussens hyperallergeen zijn ipv hypoallergeen. Waarom willen mensen altijd termen gebruiken die ze niet grondig kennen?
Het woord ‘verkoping’ staat gewoon (al sinds 1864!; ) in Van Dale (het WNT heeft zelfs een verwijzing uit 1562) en heeft zelfs twee betekenissen. Het kan slaan op het verkopen of gekocht worden, maar ook (en dat is de betekenis waarin ik het woord zelf makkelijker zou gebruiken) op een gelegenheid of bijeenkomst waarop iets in het openbaar verkocht wordt. Die collocatie met ‘openbaar’ is dus ook vrij sterk en volgens Van Dale kan de uitdrukking ‘bij openbare verkoop’ gebruikt worden als synoniem voor ‘bij veiling’. Niks mis mee dus.